پرخاشگری کودکان زیر دو سال موضوعی است که والدین باید متوجه آن باشند. ما از کودکان به‌خصوص در این سن انتظار نداریم که رفتار پرخاشگرانه داشته باشند. اما شرایط زمانی بدتر می‌شود که این کودک توانایی کمی در صحبت‌کردن و بیان احساساتشان دارد. به همین خاطر پیداکردن علت عصبانیت و پرخاشگری آن‌ها نیز دشوارتر است. دلایلی مثل الگوهای نامناسب و پرخاشگر در محیط خانه یا تلاش برای جلب‌توجه می‌توانند از دلایل پرخاشگری کودکان زیر دو سال باشند. بهترین کار در این شرایط این است که خونسردی خودتان را حفظ کنید و از رفتار پرخاشگرانه خودداری کنید. به‌علاوه کمک‌گرفتن از مشاورین نیز می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. برای دریافت مشاوره کودک کلیک کنید.

فهرست مطالب

• انواع پرخاشگری کودکان زیر دو سال
• دلایل پرخاشگری کودکان زیر دو سال چیست؟
  • فقدان الگویی مناسب
  • پرخاشگری کودکان زیر دو سال برای اثبات شخصیت مستقل
  • نمی تواند منظورش را برساند
  • پرخاشگری کودکان زیر دو سال برای جلب‌توجه والدین
  • تاثیرات ژنتیکی
  • جو خشن خانه و خانواده
• چگونه پرخاشگری کودک زیر ۲ سال تشخیص داده می شود؟
• چه زمانی پرخاشگری کودکان زیر دو سال نا سالم تشخیص داده می شود؟
• راهکارهایی برای پرخاشگری کودکان زیر دو سال
  • 1- آرامش خودتان را حفظ کنید
  • 2- به پرخاشگری کودکان زیر دو سال تذکر بدهید
  • 3- رفتار ثابتی داشته باشید
  • 4- پرخاشگری کودکان زیر دو سال دقت به الگوها
  • 5- استفاده از تشویق
  • 6- توانایی کودک را در نظر بگیرید
• اهمیت کمک‌گرفتن از مشاور درباره پرخاشگری کودکان زیر دو سال

برای دریافت مشاوره در زمینه پرخاشگری کودکان زیر دو سال می توانید از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در کلبنیک تخصصی کودک ذهن نو تماس حاصل نمایید.

انواع پرخاشگری کودکان زیر دو سال

پرخاشگری در کودکان انواع مختلفی دارد. وقتی شما با این انواع آشنا باشید بهتر می‌توانید پرخاشگری را در کودک خود تشخیص بدهید و در نتیجه سریع‌تر نیز برای درمان آن اقدام خواهید کرد. انواع پرخاشگری که می‌بایست به آن‌ها توجه داشته باشید عبارتند از:

پرخاشگری جسمی: رفتارهایی مثل گازگرفتن، لگدزدن، پرت‌کردن اشیا و یا کتک زدن دیگران

خشونت کلامی: جیغ و فریاد کردن یا استفاده از کلمات نامناسب

پرخاشگری رفتاری: رفتارهایی مانند لجبازی کردن یا مرتباً نه گفتن

برای آشنایی بیشتر با علل و راه های برخورد با کودک پرخاشگر کلیک کنید.

دلایل پرخاشگری کودکان زیر دو سال چیست؟

هر کودکی شرایط و تجربیات متفاوتی دارد؛ پس دلایل بروز این رفتار نیز برای آن ها متفاوت است. اما در قدم اول ریشه این رفتار آن ها بیشتر به عوامل زیر بر می گردد.

فقدان الگویی مناسب

یکی از اولین و شایع‌ترین دلایل پرخاشگری کودکان در سنین پایین داشتن الگوهای نامناسب است. پدر و مادر مهم‌ترین الگوهای دوران کودکی هستند. به همین خاطر قبل از هر چیز می‌بایست به رفتار خود توجه داشته باشید. داد زدن پدر و مادر، بدرفتاری آن‌ها و همین‌طور وجود تنش در محیط خانه از جمله دلایلی هستند که باعث پرخاشگری کودک می‌شوند.

پرخاشگری کودکان زیر دو سال برای اثبات شخصیت مستقل

کودکان در حدود سه‌سالگی دست به رفتارهایی مانند لجبازی می‌زنند. در این سنین شما عبارت‌هایی مثل (نه) یا (نمی‌خواهم) را زیاد از آنها می‌شنوید. این رفتار بیشتر به این خاطر است که آن‌ها تلاش می‌کنند تا برای اولین‌بار خودشان را به‌عنوان موجودی مستقل به دنیای اطراف معرفی کنند.

نمی تواند منظورش را برساند

کودکان توانایی کمی برای صحبت‌کردن دارند. آن‌ها احساساتشان را به‌خوبی نمی‌شناسند. به‌علاوه همین احساسات ناشناخته را نمی‌توانند به‌خوبی بیان کنند. همین مسئله باعث می‌شود که گاهی والدین متوجه منظور کودک نشوند. اینکه دیگران خواسته کودک را نمی‌فهمند باعث عصبانیت آن‌ها خواهد شد.

پرخاشگری کودکان زیر دو سال برای جلب‌توجه والدین

کودکان به‌خصوص در سنین پایین به محبت و توجه شما نیاز دارند. آن‌ها از این طریق است که متوجه می‌شوند جهان جای امن و مناسبی برای زندگی هست یا خیر؟ اما بعضی از والدین به هر دلیلی ممکن است توجه کافی به فرزندشان نداشته باشند. در این موقعیت‌ها کودک به هر رفتاری برای جلب‌توجه والدین دست می‌زند و یکی از این رفتارها پرخاشگری است.

برای اطلاع از علائم و درمان اختلالات رفتاری کودکان کلیک کنید.

تاثیرات ژنتیکی

کودک نصف ژن هایش را از مادر و نصف دیگرش را از پدر دریافت می کند. این ژن ها حاوی خصوصیات رفتاری نیز میشوند. بنابراین برخی از رفتارها مثل پرخاشگری کودکان زیر دو سال می تواند در اثر ژن ها از والدین منتقل شود. چه بسا همزیستی با والدین بیولوژیکی می تواند خصوصیات به خصوص را تقویت کند.

برای اثبات این موضوع بررسی های مختلفی انجام شده است. طبق این تحقیقات والدینی که در کودکی دچار رفتارهای پرخاشگرانه بودند؛ به احتمال بیشتری فرزندانشان نیز مشابه رفتارهای آن ها را نشان می دادند.

اما فراموش نکنید که هرچند که عوامل ژنتیکی در بروز این رفتارها دخیل هستند؛ اما با مشاوره ها و آموزش های لازم می توان تغییرات لازم را ایجاد کرد.

جو خشن خانه و خانواده

هر درون یک خانواده آشوب باشد؛ احساس ناامنی و در نتیجه پرخاشگری کودکان زیر دو سال نیز بیشتر می شود. در خانواده هایی که پدر و مادر همسو نیستندو دائم با یکدیگر مشاجره دارند. یا حداقل فضای خانه برای کودکان آرامش لازم را ندارد؛ شاهد بروز رفتارهای خشونت آمیز از جانب فرزندان خانواده هستیم. در چنین مواقعی والدین باید هرچه زودتر برای رفع مشکلات از مشاوره های خانواده استفاده کنند. چرا که کودک زیر دو سال آن ها در برهه حساسی است و زمان محدودی برای کاشت بذرهای اولیه فرزندشان دارند.

چگونه پرخاشگری کودک زیر ۲ سال تشخیص داده می شود؟

خیلی از والدین برای بررسی و ارزیابی وضعیت روانی و سلامت فرزندشان از خدمات مشاوره های کودک استفاده می کنند. برخی از جنبه های سلامت را حتی یک معلم (با تجربه کار با کودک) نیز می تواند بررسی کند. اما چون پرخاشگری کودک زیر دو سال ممکن است پیشرفت کند و موجب بروز مشکلات بیشتری شود؛ حتما باید تحت درمان تخصصی قرار بگیرد.

متخصص روانشناسی کودک با بررسی دقیق تر نوع و چگونگی پرخاشگری کودک؛ و کسب اطلاعات از والدین، وضعیت خانه؛ معلمان و سوابق پزشکی او می تواند به مسائل مختلفی پی ببرد. همچنین ممکن است نیاز باشد از کودک سوالاتی پرسیده شود که البته با توجه به سن و شدت رفتار پاسخ ها سنجیده می شود. با تمام این ارزیابی ها متخصص قادر خواهد بود که تشخیص دهد آیا اختلال رفتاری وجود دارد یا نه. در صورت وجود اختلال رفتاری درمان و راه حل هایی برای کاهش پرخاشگری ارائه خواهد شد.

متخصصان برای آن که بتوانند تشخیص مربوط به خشونت و رفتارهای مرتبط را تعیین کنند؛ اختلال احتمالی را در سه دسته تقسیم کرده اند.

اختلال نافرمانی مقابله ای: الگویی از رفتارهای عصبی، تحریک پذیر و خشن در رفتار کودک مشاهده می شودکه سرپیچی و نه گفتن شاملش می شود و برای مدت طولانی ادامه دارد.

اختلال سلوک: به یک دسته از رفتارهای مداوم بدون در نظر گرفتن احساس و حقوق دیگران و پیامدهای آسیب گفته می شود. که شامل زورگویی، سرقت، رفتارهای آسیب زننده میشود که در صورت عدم درمان پیامدهای ناگواری در انتظار است. 

اختلال نامنظمی خلقی اخلال کننده: رشته رفتارهای دائمی است که شامل خشم مکرر و تغییر خلق و خو و حتی افسردگی است که در صورت تشدید و عدم درمان وضعیت بدتر می شود.

چه زمانی پرخاشگری کودکان زیر دو سال نا سالم تشخیص داده می شود؟

برای پاسخ به این سوال باید بگوییم تعداد دفعات و شدت رفتارهای پرخاشگرانه اهمیت زیادی دارد. برای مثال والدین فرزندشان را برای مدت یک هفته زیر نظر بگیرند. اگر در این مدت بیش از ده بار رفتارهای خشونت بار داشت؛ او را به مهد ببرند و اجازه دهند با سایر کودکان نیز وقت بگذراند. یا وسایل سرگرم کننده برای محیا کنند تا بتواند این رفتار را در خود کاهش دهد. از نکاتی که در ادامه گفته ایم نیز می توانید استفاده کنید.

اما اگر در مدت مشخص این رفتارها کم نشد و یا شدت پیدا کرد؛ بهتره برای ارزیابی بیشتر به متخصص کودک در مرکز مشاوره ذهن نو مراجعه نمایید.

راهکارهایی برای پرخاشگری کودکان زیر دو سال

1- آرامش خودتان را حفظ کنید

اینکه ببینید فرزند شما دائماً پرخاش می‌کند بسیار ناراحت‌کننده خواهد بود. بعضی از والدین در این شرایط آرامش خود را از دست می‌دهند و برخورد بدی با کودک می‌کنند. اما یادتان باشد همین رفتار شما تبدیل به درس جدیدی برای کودک می‌شود. به این معنا که او یاد خواهد گرفت در برابر رفتار ناخوشایند دیگران اجازه دارد پرخاش کند. به همین خاطر بهترین و اولین راهکار این است که در این شرایط آرامش خودتان را حفظ کنید.

2- به پرخاشگری کودکان زیر دو سال تذکر بدهید

وقتی رفتار نامناسبی از کودک می‌بینید بهتر است اشتباهش را به او تذکر بدهید. اما برای این کار باید از یک لحن آرام استفاده کنید. خیلی دوستانه کودک را به آرامش دعوت کنید و به او بگویید که رفتارش اشتباه است. یادتان باشد در صحبت با کودکان سن پایین بهتر است از جمله‌های کوتاهی که برای آن‌ها قابل‌درک است استفاده کنید.

3- رفتار ثابتی داشته باشید

یکی از مهم‌ترین اصول برای برخورد با پرخاشگری کودکان این است که همیشه رفتار ثابتی با آن‌ها داشته باشید. اینکه گاهی اوقات پرخاشگری را تنبیه کنید و بعضی مواقع از کنار آن بگذرید چیزی را به فرزند شما یاد نخواهد داد. بلکه شما بیشتر باعث سردرگمی او می‌شوید.

4- پرخاشگری کودکان زیر دو سال دقت به الگوها

پدر و مادر، اطرافیان نزدیک و همین‌طور شخصیت‌های کتاب قصه یا کارتون مهم‌ترین الگوهای هر کودکی هستند. رفتار این شخصیت‌ها تأثیر بسیاری در رفتار کودک خواهد گذاشت. در حقیقت کودکان برای اینکه راه و رسم رفتار در اجتماع را یاد بگیرند به رفتار دیگران توجه بسیاری می‌کنند. حتی در مواقع مشابه این رفتارها را تقلید می‌کنند. به همین خاطر اگر می‌خواهید پرخاشگری فرزندتان را کنترل کنید بهتر است به این مسئله دقت کافی داشته باشید.

5- استفاده از تشویق

روان‌شناسان رفتارگرا معتقدند که تشویق رفتار درست و همین‌طور تنبیه رفتار اشتباه تأثیر بسیاری در یادگیری رفتار صحیح دارد. شما هم می‌توانید برای کنترل پرخاشگری در فرزندتان از این قانون استفاده کنید. زمان‌هایی که کودک پرخاشگری نشان نمی‌دهد او را به‌خاطر رفتار صحیح‌اش تشویق کنید. اما در موقعیت‌هایی که او پرخاشگر می‌شود بهتر است برای چند دقیقه او را از محیط دور کنید و یا می‌توانید یکی از کارهایی که کودک دوست دارد مثل استفاده از اسباب‌بازی‌ها را محدود کنید.

6- توانایی کودک را در نظر بگیرید

برای آنکه فرزندتان از دستورات شما پیروی کنند؛ باید انتظارات تان را مطابق توانایی و درک آن ها تنظیم کنید. کودکان زیر دو سال دامنه توجهی کوتاهی دارند خیلی زود حواسشان پرت می شود. همچنین پیروی از دستورات شفاهی برایش سخت است. پس سرعت گفتارتان را باید کم کنید. تا فرصت پردازش پیدا کنند.

در ضمن وقتی از کودک زیر دو سال خود درخواستی دارید؛ نباید انتظار داشته باشید که سریع آن را برآورده کند. به او فرصت دهید و با تکرار و تداوم و صبوری؛ رفتار مورد نظر را خواهید دید.

برای اطلاع از نشانه های کودکان استثنایی کلیک کنید.

اهمیت کمک‌گرفتن از مشاور درباره پرخاشگری کودکان زیر دو سال

پرخاشگری در کودکان بسیاری از مواقع مرحله‌ای طبیعی از رشد آنها است. بااین‌حال ممکن است که این موضوع نشانه مشکلات جدی‌تری مانند اختلال نافرمانی مقابله‌ای (ODD) و یا اختلال نامنظمی خلق اخلال‌گرایانه باشد. علاوه بر این پرخاشگری کودک رابطه بین او و والدین را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد؛ و همین موضوع می‌تواند مشکلات بسیاری را به همراه داشته باشد.

به همین خاطر توصیه می‌شود وقتی کودک دچار پرخاشگری است حتماً راجع به این موضوع از یک مشاور کودک کمک بگیرید. مشاورین به شما کمک خواهند کرد تا دلیل عصبانیت کودک و همین‌طور راه‌های صحیح برخورد با آن را پیدا کنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه پرخاشگری کودکان زیر دو سال می توانید از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در کلبنیک تخصصی کودک مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سؤالات متداول

وقتی فرزندم پرخاشگری می‌کند باید چه رفتاری داشته باشم؟

بهتر است خونسردی خودتان را حفظ کنید. وقتی فرزندتان آرام‌تر شد متناسب با رفتاری که داشته و برای چند دقیقه تا نهایتاً یک ساعت او را از یکی از چیزهایی که دوست دارد محروم کنید.

منبع: پرخاشگری کودکان زیر دو سال چه نشانه هایی دارد؟