قرص ملاتونین چیست و چه تاثیراتی بر درمان اختلالات و مشکلات خواب دارد؟ ملاتونین یک هورمون طبیعی در بدن است که میزان خواب فرد را تنظیم می‌کند. کم و زیاد شدن مقدار ملاتونین در بدن باعث می‌شود که فرد احساس خواب‌آلودگی یا رفع خستگی داشته باشد. با توجه به اهمیت ملاتونین در خواب، دارویی با همین نام برای درمان اختلالات خواب تهیه‌شده است.

این دارو را می‌توانید بدون نسخه پزشک تهیه کنید و با عوارض چندانی نیز همراه نیست. همچنین در درمان مشکلاتی مانند اضطراب جراحی، آفتاب سوختگی و کاهش میزان فشارخون نیز موثر واقع می‌شود. با تمام این تفاسیر بهتر است که این دارو را زیر نظر پزشک مصرف کنید. در صورتی که امکان مراجعه حضوری به پزشک را ندارید می‌توانید از هرجای کشور از خدمات مشاوره تلفنی استفاده کنید.

منبع: قرص ملاتونین اعتیاد آور است

ملاتونین چیست؟

در بدن هر یک از ما ساعت بیولوژیکی وجود دارد که زمان خواب‌وبیداری را به‌صورت خودکار مشخص می‌کند. این ساعت بیولوژیکی به دریافت نور خورشید یا هرگونه نور دیگری حساس است. هنگامی‌که نور خورشید در صبح، ساعت بیولوژیکی بدن را تحریک می‌کند، مغز با ترشح هورمون‌هایی نظیر کورتیزول و انجام فعالیت‌های مانند بالا بردن دمای بدن، باعث می‌شود که فرد احساس کند زمان بیدار شدن فرا رسیده است.

با از بین رفتن نور خورشید و در حدود ساعت ۹ شب، زمانی که تاریکی کاملاً ایجادشده است، مغز شروع به ترشح هورمونی به نام ملاتونین خواهد کرد. هورمون ملاتونین وارد جریان خون شده و میزان آن، به‌صورت تصاعدی افزایش پیدا می‌کند. این افزایش تا جایی ادامه خواهد داشت که فرد کاملاً احساس خواب‌آلودگی داشته باشد. معمولاً این احساس در حدود ساعت ۱۲ شب در فرد ایجاد می‌شود و بالا رفتن میزان ملاتونین در بدن فرد، باعث احساس خستگی و به خواب رفتن می‌شود.

ملاتونین را معمولاً هورمون تاریکی می‌نامند، این به این خاطر است که صرفاً در صورت عدم وجود نور خورشید و تاریکی است که ملاتونین ترشح می‌شود. به همین خاطر وجود  نورهای مصنوعی شدید و یا حتی مصرف قرص ملاتونین بیش از اندازه باعث اختلال در ساعت بیولوژیکی شده و ترشح ملاتونین را به تعویق می‌اندازند. برای آشنایی با سایر انواع قرص خواب کلیک کنید.

قرص ملاتونین

علاوه بر این‌که ملاتونین در بدن و از طریق سیستم مغز ترشح می‌شود، در بسیاری از مواد غذایی نیز ملاتونین وجود دارد. همچنین ملاتونین، به‌صورت قرص‌هایی که حاوی هورمون ملاتونین هستند به‌راحتی در بازار قابل‌دسترس می‌باشند و احتیاجی به نسخه پزشک یا رعایت دستورالعمل‌های خاص ندارد. با توجه به میزان دشواری که فرد در جریان خواب خود دارد نحوه مصرف قرص ملاتونین متفاوت خواهد بود.

مصرف یک دوز معمول از این قرص، حدود یک تا سه میلی‌گرم می‌باشد. این مقدار مصرف، باعث می‌شود تا غلظت ملاتونین در خون شما بین 1 تا 20 برابر افزایش پیدا کند. درنتیجه اگر از ملاتونین در زمان نامناسبی استفاده کنید باعث احساس خواب‌آلودگی در طول روز و ناتوانی در انجام فعالیت‌ها خواهد شد. همچنین می‌تواند چرخه خواب‌وبیداری را بیش‌ازپیش به هم بریزد.

برای آشنایی بیشتر در زمینه مشکلات خواب کلیک کنید.

موارد استفاده از قرص ملاتونین

با توجه به تأثیر قرص ملاتونین در خواب فرد، می‌توان از آن در موارد زیر استفاده کرد.

• احساس بی‌خوابی
• بیدار شدن‌های مکرر در طول خواب شبانه
• اختلالات خواب مربوط به سفر
• مشکلات خواب که به دلیل نوبت‌های کاری شبانه ایجادشده است
• مشکلات خواب که تحت تأثیر داروهای شیمیایی ایجادشده است

بعضی از داروهای شیمیایی به‌ویژه آن‌هایی که برای پرفشاری خون مانند پروپرانولول تجویز می‌شوند باعث می‌شود که سطح انگیختگی فرد بالا رفته و میزان ملاتونین در بدن کاهش پیدا کند. درنتیجه این افراد معمولاً در به خواب رفتن دچار مشکل می‌شوند. داروی ملاتونین می‌تواند به‌خوبی این شرایط را کنترل کند.

با توجه به اینکه قرص ملاتونین درواقع همان هورمونی را در خون افزایش می‌دهد که به‌طور طبیعی توسط مغز تولید می‌شود، عوارض آن به‌مراتب کمتر از داروهای خواب‌آور شیمیایی است که معمولاً برای درمان بی‌خوابی توصیه می‌شوند. برای آگاهی بیشتر در زمینه علت بی خوابی کلیک کنید.

بهترین زمان برای مصرف قرص ملاتونین

زمان استفاده از قرص ملاتونین بر میزان تاثیرگذاری آن، نقش دارد. در واقع اثرگذاری در زمان های متفاوت، مختلف بوده و افراد باید با توجه به شرایط خود از این دارو استفاده کنند. بهترین زمان هایی که باید از این قرص استفاده نمود؛ شامل قبل از خواب، قبل از سفرهای طولانی و همچنین طبق زمانی که پزشک تعیین کرده است؛ می‌شود.

مدت زمان اثرگذاری قرص ملاتونین

بهتر است در این زمینه با پزشک متخصص خود مشورت نمایید؛ اما به طور کلی ملاتونین را باید تقریبا یک الی دو ساعت قبل از خواب مصرف کرده و همچنین اثرات این دارو تقریبا تا 2 الی 3 ساعت نیز باقی می‌ماند. قرص ملاتونین افراد را به خواب عمیق برده و احتمال بیدار شدن در طول شب بسیار کم است.

قرص ملاتونین 3

قرص ملاتونین 3 یکی از انواع ملاتونین بوده که دوز بالاتری نسبت به انواع دیگر دارد. این دارو برای درمان مشکلات خواب شدید، تنظیم ساعت خواب در سفرهای طولانی، درمان بی خوابی مزمن و… تجویز می‌شود. مصرف این دارو به صورت خودسرانه اصلا توصیه نمی‌شود؛ چرا که می‌تواند منجر به بروز عوارضی گردد.

استفاده از قرص ملاتونین در سایر بیماری‌ها

علاوه بر درمان بی‌خوابی، تحقیقات نشان‌دهنده این است که قرص ملاتونین می‌تواند تأثیرات درمانی دیگری نیز بر برخی از بیماری‌ها داشته باشد.

????کاهش میزان فشارخون

استفاده از دسته‌ای از قرص‌ ملاتونین که آزادسازی آن‌ها در بدن به‌صورت تدریجی می‌باشد می‌تواند تأثیر مطلوبی در کاهش فشارخون بیماران مبتلابه پرفشاری خون داشته باشد؛ اما تحقیقات نشان می‌دهد که دسته‌ای از ملاتونین‌ها که بلافاصله آزادسازی می‌شوند نمی‌توانند چنین تأثیری را ایجاد کند.

????بیماری آندومتریوز

بیماری آندومتریوز شرایطی است که بافت رحم در زنان، در محیط خارج از رحم به‌ویژه لگن رشد می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف قرص ملاتونین توانایی کاهش درد در بیماری آندومتریوز، دوره‌های قاعدگی و برقراری رابطه جنسی را دارد.

????اضطراب جراحی

برخی از افراد پیش از عمل جراحی دچار استرس و اضطراب بسیاری می‌شوند. معمولاً برای این افراد از داروی میدازولام استفاده می‌شود. بااین‌حال تحقیقات جدید نشان می‌دهد که مصرف قرص ملاتونین به‌صورت زیرزبانی در این افراد، می‌تواند میزان اضطراب ناشی از جراحی را کاملاً به‌اندازه میدازولام کاهش دهد.

????تومورهای بدون مایع (تومورهای جامد)

استفاده از دوزهای بالای قرص ملاتونین همراه با شیمی‌درمانی یا سایر نمایش مربوط به سرطان، می‌تواند اندازه تومور را کاهش داده و تأثیر مطلوبی در بهبودی بیمار داشته باشد.

????آفتاب‌سوختگی

مصرف پماد ملاتونین در افرادی که بدن آن‌ها حساسیت بالایی به نور خورشید دارد می‌تواند باعث جلوگیری از آفتاب‌سوختگی شود؛ اما این تأثیر در افرادی که بدن آن‌ها حساسیت کمتری به نور دارد مشاهده نشده است.

????پایین بودن سطح پلاکت‌های خونی

مصرف قرص ملاتونین می‌تواند پایین بودن سطح پلاکت‌های خونی که در شرایطی نظیر سرطان یا درمان‌های مربوط به سرطان ایجادشده‌اند را بهبود ببخشد.

عوارض جانبی مصرف قرص ملاتونین

با وجود اینکه در اکثر مواقع، عارضه‌ای به دلیل مصرف قرص ملاتونین برای فرد ایجاد نمی‌شود اما در برخی از موارد نیز عوارضی گزارش‌شده است که ازجمله آن‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد.

• احساس ناراحتی در شکم
• اضطراب
• سردرد
• احساس خواب‌آلودگی در طول روز

عوارض قرص ملاتونین برای کودکان و نوجوانان

در مواردی ملاتونین به صورت قطره برای مصرف کودکان تجویز می‌گردد؛ که بعد از مدتی با بروز عوارضی مانند خواب زیاد و بی حالی همراه است. همچنین خواب کودک سبک شده و احتمالا در طول شب بارها بیدار می‌شود. قرص ملاتونین و یا حتی قطره آن برای نوزادان تجویز نمی‌شود. همچنین در نوجوانان نیز به صورت قرص مصرف می‌شود که برای آنان سرگیجه و گیجی ایجاد می‌کند. در مواردی حتی شاهد بروز واکنش های آلرژیک نیز در مورد مصرف این دارو بوده ایم.

چه افرادی باید از قرص ملاتونین استفاده کنند؟

از آنجایی که با بالارفتن سن، میزان ترشح هورمون ملاتونین در مغز کاهش می‌یابد؛ افراد بالای 55 سال باید از این دارو استفاده کنند. همچنین قرص ملاتونین برای افرادی که همواره در سفر هستند و موقعیت های جغرافیایی آنها عوض می‌شود نیز مناسب است. اما به طور کلی تصمیم گیری این موضوع با پزشک متخصص است.

فواید مصرف قرص ملاتونین

مصرف قرص ملاتونین علاوه بر تاثیر بر مشکلات خواب، در زمینه های دیگری نیز تاثیر دارد. در برخی از موارد از اشکال مختلف این دارو در زمینه های درمان سرطان، آندرومتریوز، آب به آب شدن، فشار خون بالا، اختلالات مفصل گیجگاهی، پلاکت پایین خون و آفتاب سوختگی استفاده می‌شود.

تداخلات دارویی با قرص ملاتونین

مصرف قرص ملاتونین همراه با برخی از داروها می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در جذب هر دو یا یکی از این داروها شود. ازجمله این داروها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد

• داروهای مربوط به بیماری دیابت
• داروهایی که برای پیشگیری از بارداری استفاده می‌شود.
• داروهایی که برای سرکوب فعالیت سیستم ایمنی استفاده می‌شود.
• داروهای رقیق‌کننده خون

با این حال اگر دارویی مصرف می‌کنید و دچار تردید هستید که با داروی ملاتونین تداخل دارد یا نه، می‌توانید از مشاوران ما در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو کمک دریافت کنید.

موارد منع مصرف قرص ملاتونین

افرادی که مبتلا به بیماری های خونریزی دهنده، تشنجی، فشارخون بالا، دریافت پیوند و افسردگی هستند؛ نباید از قرص ملاتونین استفاده کرده و یا برای مصرف آن با متخصص خود مشورت کنند. از طرفی مصرف این دارو در دوران بارداری نیز تجویز نمی‌شود.

شرایط نگهداری از قرص ملاتونین

بهتر است قرص ملاتونین را دور از نور خورشید و گرما نگه داشته؛ همچنین در محلی خشک و خنک بگذارید. از طرفی این دارو باید دور از دسترس کودکان و حیوانات قرار گیرد.

برای عضویت در کانال تلگرامی ذهن نو کلیک کنید.

سخن پایانی

بسیاری از افراد به دلیل اینکه این دارو عوارض جانبی جدی ندارد؛ به صورت خودسرانه و بی رویه از آن استفاده می‌کنند. اما اینکار اشتباه بوده و افراد را در معرض پیامدهایی قرار می‌دهد. از همین رو بهتر است در این زمینه با متخصص مشورت کرده و از مصرف و یا قطع آن به صورت ناگهانی پرهیز کنند.

برای دریافت مشاوره در زمینه قرص ملاتونین می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگیرید.

سوالات متداول